Vicdan nedir, vicdanlı insan ne yapmaz?
Vicdan ırk, din, millet fark etmeksizin bütün evrende kabul gören bir kavramdır. Vicdanın dini yada dili olmaz. İnsanlığın ortak değerlerindendir. Vicdan insanoğluna fıtraten verilen bir değerdir. Ne yazıkki insan doğduktan sonra bu değeri kaybedebilir. Yani hayatta yaşanılan olumsuzluklar, kişinin bu duyguyu kaybetmesine yol açabilir. Vicdan, kişinin içtenliğinden gelir. Vicdansızlık kavramı ise insanın bütün merhametini kaybetmesidir. Vicdanın kaybolmasının da hayatta birçok sebebi vardır. Kimisinin geçmişten gelen kapanmamış yaraları vardır kimisinin geleceği hayal etmeye gücü. Vicdansız insan, içi nefretle dolmuş kişiye denir. Nefreti o kadar büyüktür ki bir türlü diğer duyguları içinde barındıramaz.
Bu insani özellik, insanın kendi ahlaki değerleriyle ortaya çıkar. Yani dinle hiçbir ilgisi yoktur. Vicdanın yokluğunun bedeli ise çok ağırdır. İlk başta mutsuzluğu bereberinde getirir. Başkalarında olan vicdanı görüp, insanın kendisini sorgulamasını sağlar. Öyle bir sorgudur ki bu geçmişe dair bütün yaraların tekrar kanamasını sağlar. Bu içsel ses, insanı vezir de eder rezil de. Vicdanınızın sesini dinlerseniz içiniz hep ferah ve huzur dolu olur. İnsanların kendi dünyalarında çizdikleri bir yol vardır. Bu yolu benimser ve yol üzerinden kendilerine doğrular belirlerler. Bunun için de insanların doğruları farklı olabilir. Yani temel ahlak yasaları dışında doğrular öznel ve özeldir. Sizin hayatınızda doğru olarak benimsedikleriniz bir başkası için yanlış olabilir. Bu nedenle de kendi yollarında, kendini düzeltemeyen insanlar da genelde vicdan azabı çeker.
